Trẻ từ 2 đến 5 tuổi là nhóm tuổi có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm do sức đề kháng còn yếu. Đây cũng là độ tuổi trẻ xa gia đình, bắt đầu đến trường đi học. Hiện nay, hầu hết các trường mầm non đều triển khai ăn bán trú, nên thời gian trẻ sinh hoạt tại trường rất dài. Vì vậy, chủ động phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cho trẻ ngay trong trường học là hoạt động cần thiết để trẻ được phát triển toàn diện cả về trí thực và thể lực.

Nguyên nhân gây ra các bệnh truyền nhiễm trong các cơ sở mầm non

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Khắc Từ – Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Ninh nhấn mạnh, chính việc sinh hoạt tập thể trong không gian kín và thời gian dài được coi là nguyên nhân chính nảy sinh nguy cơ lây nhiễm bệnh truyền nhiễm như bệnh đường hô hấp, đường tiêu hóa, bệnh lây qua tiếp xúc giọt bắn, chất tiết của người bệnh ra môi trường, đồ vật xung quanh. Vì vậy, môi trường giáo dục mầm non là môi trường có nguy cơ lây nhiễm cho các cháu từ 3 – 5 tuổi rất cao. Khi có một trẻ bị bệnh, xu hướng lây lan sang các trẻ khác cùng lớp hoặc cùng trường là rất cao, đặc biệt là đối với các bệnh lây qua đường hô hấp có khả năng phát tán vi rút, vi khuẩn rất nhanh.

Cho biết cụ thể hơn về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Hải – Hiệu trưởng trường mầm non Phong Khê, TP Bắc Ninh chia sẻ, hàng năm ngay từ đầu năm học, nhà trường đã xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm, trong đó có dự tính các phương án xử trí với các tình huống mà bệnh dịch xâm nhập, bùng phát, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, giáo viên trong trường. Đặc biệt, kế hoạch chú trọng vào công tác đảm bảo vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân và vệ sinh an toàn thực phẩm thường quy tại tất cả các khu vực trong từng lớp học và khuôn viên nhà trường để hạn chế tối đa nguy cơ vi rút, vi khuẩn xâm nhập. Song song với đó, nhà trường phối hợp tốt với Trạm Y tế phường trong công tác đảm bảo sức khỏe cho học sinh và công tác tuyên truyền cho phụ huynh học sinh trong vấn đề phòng chống dịch bệnh. Nhà trường cũng quán triệt với giáo viên chủ nhiệm các lớp chú trọng rà soát tình hình sức khỏe trẻ. Quan sát nếu trẻ có biểu hiện bất thường về sức khỏe như sốt cao, mệt mỏi, nổi nốt…thì sẽ báo với y tế nhà trường để cho trẻ đến phòng y tế nghỉ ngơi, cách li tạm thời và liên hệ với gia đình đến đón trẻ về để tránh nguy cơ lây nhiễm cho trẻ khác. Ngoài ra, nhà trường cũng cùng với ngành y tế tăng cường tuyên truyền cho các phụ huynh về vấn đề tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ cho trẻ để đảm bảo miễn dịch giúp trẻ phòng chống bệnh tốt hơn.

Song song với tăng cường vấn đề vệ sinh, nhà trường cũng chú trọng vấn đề nâng cao thể lực qua các hoạt động thể dục thể thao cho học sinh

Trong các giờ học của tất cả các khối lớp, giáo viên chủ nhiệm đều lồng ghép các kĩ năng liên quan đến phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cho học sinh, đặc biệt là kĩ năng rửa tay đúng cách. Không những được dạy kiến thức về mức độ nguy hiểm của bệnh dịch, về việc virus, vi khuẩn xâm nhập và lây lan ra sao; các em học sinh còn được xem video với hình ảnh trực quan và đặc biệt là được giáo viên trực tiếp hướng dẫn thực hành rửa tay bằng xà phòng – một trong những biện pháp hữu hiệu nhất trong phòng chống dịch chủ động.

Cô giáo Nguyễn Thúy Hường – Giáo viên chủ nhiệm lớp 5A3, trường mầm non Phong Khê, TP Bắc Ninh chia sẻ, lớp có 31 học sinh sinh hoạt trong không gian kín từ ăn, ngủ, học đến vệ sinh đều trong một khuôn viên. Ngay từ khi đến lớp, cô Hường đã chú trọng việc mở toàn bộ cửa ra vào và các cửa sổ để lớp học thông thoáng, không khí lưu thông. Đồ dùng, giáo cụ trong lớp có kế hoạch vệ sinh theo ngày, theo tuần. Đặc biệt, công việc này không chỉ được thực hiện bởi các giáo viên mà còn tích hợp cho các bé cùng thực hành để nâng cao ý thức và trách nhiệm của trẻ, tạo cho trẻ thói quen vệ sinh phòng bệnh. Đối với phụ huynh, ngoài tuyên truyền phòng chống dịch bệnh nói chung, giáo viên cũng lưu ý các gia đình nếu con bị ốm, nhất là mắc các bệnh truyền nhiễm thì ngoài việc đưa trẻ đi khám, chữa bệnh sớm còn cần báo cho giáo viên chủ nhiệm hoặc báo lên nhóm lớp để nhà trường nắm được, để các phụ huynh khác chủ động theo dõi sức khỏe của con, phát hiện và đưa trẻ đi khám sớm phòng trường hợp trẻ bị lây bệnh từ trẻ ốm. Với trường hợp có trẻ bị bệnh, việc đầu tiên là vệ sinh đồ dùng cá nhân của trẻ bệnh và các trẻ khác, song song với đó là theo dõi thường xuyên tình trạng sức khỏe của các trẻ khác để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường như mệt mỏi, nóng sốt…từ đó xử trí, cách li trẻ với các trẻ khác để tránh lây lan trong lớp.

Phòng Y tế là nơi cách li và chăm sóc y tế tạm thời khi có trẻ ốm trước khi trẻ được đưa đến cơ sở y tế hoặc đón về nhà

Không chỉ chú trọng đến điều kiện vệ sinh môi trường, vệ sinh thân thể và giữ bàn tay sạch; trẻ còn được chú trọng đến vấn đề đảm bảo dinh dưỡng qua các bữa ăn đầy đủ chất và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Không những vậy, trẻ còn được chú trọng đến vấn đề rèn luyện thể chất thông qua các nội dung vận động thể lực và sinh hoạt tập thể.

Theo thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Khắc Từ – Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trong các khuyến cáo phòng chống dịch cho trẻ, ngoài các biện pháp triển khai tại trường học thì vấn đề tiêm vắc xin phòng bệnh là điều vô cùng quan trọng. Bởi nếu không được dự phòng bằng vắc xin với các bệnh, cơ thể trẻ chưa có miễn dịch với bệnh thì trong điều kiện môi trường giáo dục khép kín như mầm non, nguy cơ nhiễm bệnh nếu có mầm bệnh là rất cao. Vì vậy, khuyến cáo các bậc phụ huynh cần quan tâm cho trẻ tham gia tiêm đầy đủ các loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Ngoài ra, nếu có điều kiện cũng cần cho trẻ bổ sung miễn dịch chủ động thông qua các loại vắc xin trong tiêm chủng dịch vụ để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho trẻ. Việc tiêm vắc xin có thể không đảm bảo chắc chắn trẻ sẽ không mắc bệnh; nhưng nếu được tiêm vắc xin, trẻ có miễn dịch thì khi mắc bệnh, các triệu chứng cũng sẽ nhẹ nhàng hơn và thời gian khỏi bệnh nhanh hơn. Cùng với đó, khuyến cáo các phụ huynh cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc với các trẻ bệnh. Khi trẻ có biểu hiện bệnh hoặc xác định bị bệnh, cần chủ động cách li con để tránh lây lan ra cộng đồng.

Để phòng chống bệnh tật nói chung và phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cho trẻ nói riêng cần có rất nhiều yếu tố. Trong đó, đặc biệt cần thiết là sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong vấn đề tạo miễn dịch chủ động, chăm sóc dinh dưỡng, tạo dựng môi trường sống lành mạnh và giáo dục ý thức giữ gìn bàn tay sạch cho trẻ để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng.

Theo Sở Y tế Bắc Ninh